پلاک 14
پلاک 14
دستنوشته ها ی یک خبرنگار

سال قبل توی مدینه هتلمون افتاده بود درست روبروی بقیع .خیلی صحنه زیبایی بود هروقت دلتنگ میشدم میومدم لابی هتل و مینشستم روبروی بقیع و زل میزدم به غربت عالمگیر این خاک پاک .

کاروان ما عمدتا آدمهای مسن بودن اگرجه جوان هم داشتیم ولی از 146نفر شاید به جرات بگم نزدیک 100نفرشون بالای 55-60سال داشتن.یه کاروان از تهران بود که برعکس ما اکثرا جوان و پرنشاط بودن اما درست برعکس ما مدیر و روحانیشون پیربودن.همین مسئله باعث شده بود جوونهای اون کاروان به سمت ما بیان وباهم دوست بشیم.یه روز توی لابی هتل داشتم بالپ تاپم اخبار رو نگاه میکردم که یه خانم جوانی اومد وبعد ازسلام گفت: ببخشید میتونم یه سوال ازشما بپرسم؟منم جواب دادم :اگه بتونم جواب بدم خوشحال میشم.ایشون بعدا ازکمی پیشگفتار سوال کرد: جرا خانمها باید درنماز حجاب داشته باشن و ادامه داد مثلا منی که الان دراتاق هتل جزهمسروپدرم کسی نیست جرا باید نمازم رو باحجاب بخونم ؟!

ازسوالش تعجب کردم وکمی تامل کردم....بعد بهش گفتم :معمولا سوالات اینطوری رو باید ازروحانی کاروانتون بپرسید اگرسوال اجرایی داشتید من میتونم خدمتتون باشم. انگاردلخور شده باشه گفت: اگه روحانیمون جوابگو بود که مزاحم شما نمیشدم.

ازش عذرخواهی کردم و گفتم:جوابی که الان میخوام بهتون بدم قطعا قانعتون نخواهد کرداگرفرصتی بدید بعدا جواب مفصلتری رو بهتون میدم.

قبول کردوبعد از دادن ایمیلش تشکرکرد و رفت.

بعد ازبرگشتم به ایران روی این سوال خیلی فکرکردم شاید نزدیک دوماه انواع جوابها رو درکتابها بررسی کردم و سرج کردم تااینکه درایمیلی این جواب رو براشون فرستادم .

امیدوارم این جواب به درد خیلی ازماها بخوره :

بسمه تعالی

سلام
سوال خوب شما موجب شدتا جنبه های زیبایی از نماز برای بنده  نیز روشن گردد که ازاین رو لازم دانستم ازشما تشکر نمایم.اما درپاسخ به سوال شما باید عرض کنم که امام باقر علیه السلام در روایتی میفرماید: ان اول مایحاسب به العبد الصلاه فان قبلت قبل ماسواها؛ اول چیزی که در قیامت از انسان حسابرسی می‌شود، نماز است پس اگر قبول شود بقیة اعمال نیک هم مقبول خواهد شد.


پس آنچه برای ما در بعد اول اقامه نماز اهمیت دارد آنست که از دروازه قبولی طاعات و عبادات عبور کنیم زیرا براساس این روایت اگر نمازمان مقبول نیفتد دیگر اعمالمان هرچند باارزش باشد پذیرفته نخواهد شد.ضمن اینکه این را خوب میدانیم که خداوند ازصفت جلیله رحمانیت بهره منداست وگرو کشی برای قبولی بقیه اعمال چندان با این صفت همگن نیست .حال چرا امام معصوم چنین مطلبی را یادآور ما میشود جای سوالی جدی است .آنچه در اینجابه ذهن میرسد آن مطلب است که نماز دارای رازهایی است که گذر از گذرگاه آن موجب میشود تا بنده در برابر خالق خود به مرحله ای برسد تا اعمال دیگرش مورد پذیرش قرار گیردحال اینکه این رازها چیست دنیای وسیعی است که دراین جا قابل ذکر نیست و تنها پاسخ به سوال شما پنجره ای رو به این دنیا برایمان گشوده است .


به پیشگفتار بالا باید این نکته را اضافه کنیم که نماز دارای پیش نیازها و هم نیازهایی است که بنده و جنابعالی نمونه ای از آن را در دانشگاهها دیده و خوانده ایم بطور مثال اگر مکان نمازگزار غصبی باشد یا لباس نمازگزار دارای شرایط لازم نباشد نماز را نمیتوان خواند یا حتی اگر وضو و اذان و اقامه درست بیان نشود ممکن است اقامه آن دچار اشکال شود .مثلا عرض میکنم آنچه در اذان و اقامه ما بعنوان شهادتین بر ولایت امیرمومنان بیان میکنیم "اشهدان علیا ولی الله " اگر به نیت اذان یا اقامه که جزئی از نماز است بیان شود قطعا نماز ما باطل است زیرا چنین ذکری جزء اذان و اقامه نیست اما این را هم خوب میدانیم که نماز بدون حب ولایت تنها خم و راست شدن بی معنا است و اینرا به کرات از پیامبرشنیده ایم که تنها گروهی از مسلمانان در راه درست قدم برخواهند داشت که پیرو علی و جانشینان او که بارها در کتاب اهل سنت نیز بعنوان حدیث متواتر آمده باشند.


شاید حکمت ولایت هنوز بربسیاری از ما شیعیان نیز چندان روشن نباشد همانگونه که برای خیلی ها روبه قبله نماز خواندن روشن نیست و سوال میکنند مگر خداوند درسوره بقره آیه 115نمیفرماید "فاینما تولوا فثم وجه الله ؛یعنی: هركجا روی كنید روی به سوی خداست.پس چرا به ما تاکید میکند نماز باید روبه قبله باشد ؟اگرچه امروزه علم فیزیک گوشه ای از حکمت رو به قبله نماز خواندن ،روبه قبله خوابیدن و...را روشن کرده باشد اما این نیز از رازهای نهفته نمازبشمار میرود که برانسان واجب گشته است.
پس با این توضیح میدانیم که خداوند درنماز برخی مسایل را برای ما واجب و برخی را نیز مستحب کرده و انجامش را دراختیارخودمان گذاشته بطور مثال از عطرزدن میتوان دراین مثل نام بردکه اگر کسی استفاده ننماید جای سوال باقی نمیماند ویااگر مسواک نزند نمازش باطل نمیشود اما اگر پیش از نماز هرنوع خوارکی خورده باشد که هنگام نماز آثار آن باعث شود نمازگزار به آن مشغول شود میتواند نماز نمازگزار را دچار اشکال نماید.
اما دربخشی که برنمازگزار واجب شده جای سوال یا شبهه باقی نمیماند زیرا اگر انجام ان باسهل انگاری روبرو گردد قطعا موجب بطلان نماز خواهدبود.


حجاب در نماز هم برمردان واجب شده و هم برزنان اما همانطور که حدود حجاب در طول روز برای زن ومرد متفاوت بیان شده درنماز نیز اینگونه است .نماز خواندن مرد بدون لباس باعث ابطال نمازاو میشود وباید علاوه برپوشاندن قسمتهایی از بدن که بعنوان زشتی از آنها در زن و مرد یاد شده برخی از اعضای دیگر را نیز بپوشاند تااینجای کار حجاب برمرد و زن واجب شده اما وقتی بیان میکند که مرد مستحب است عبایی بردوش و پارچه ای برسر بیندازد به او اختیار داده میشود که مانند مسواک زدن ازاین موهبت استفاده نماید ولی اگر انجام ندهد نمازش باطل نیست مگرآنکه بخاطر نوع پوششی که برتن دارد یا دید بازی که بخاطر عدم انداختن سرپوش پیدامیکند حضور ذهن درنماز را ازدست بدهد که اینجا شک بعنوان یکی ازعوامل ابطال نماز به سراغ او خواهد آمد.


اما درزنان این امر حتی بقدر نشان دادن تعمدی یک تار مونیز باوجود قرار گرفتن درمکانی که بجز او و خدایش کسی دیگری نیست نیز  اجباری شده وقصور دراین زمینه تاکیدا موجب بطلان نماز اعلام شده است .
امام خمینی در کتاب سرالصلوه صفحه 83 به نقل از امام صادق (ع) مینویسد: «جامه براي مؤمنان نعمتي از جانب خداوند است که مواضع شرمگاه بدن با آن پوشيده مي‏شود ... و چون آن را مي‏پوشي، تو را به خودپسندي و ريا و خودآرايي و فخر فروشي و بزرگ‏منشي وادار نکند ... پس چون جامه‏ات را پوشيدي، به ياد آن باش که خداي تعالي گناهان تو را با رحمتش پوشانده، و لباس صدق و راستي را بر خود بپوش؛ همان‏گونه که پيکر ظاهر خود را با جامه‏ات پوشاندي و بايد باطنت در پوشش ترس و ظاهرت در پوشش اطاعت باشد! اين نعمت خداوند که لباس فرستاد تا عورت ظاهري‏ات پوشيده بماند، بايد مايه عبرت تو شود تا با لباس توبه، عورتهاي باطني خود را بپوشاني و هيچ کس را به عيبش رسوا نکني... .»
پس حجاب دراینجا وسیله تقرب زن به خداوند و اطاعت پذیری او عنوان شده است .یعنی آنکه ما درنماز دستور پذیری از خداوند را تمرین میکنیم و پذیرفتن حجاب آن هم درحدودی که بیان شده درواقع تمرینی از اطاعت پذیری در برابر خالق و وسیله ای برای دوری از کبر و خودپسندی و حتی خودنمایی است .


همانطور که دربالا عنوان کردم رعايت حجاب در نماز و غير نماز، فقط بر زن‎ها واجب نيست، بلکه حفظ حجاب در محدوده معين بر مردان و زنان هر دو لازم است؛ مثلاً پوشانيدن عورت و بعضي قسمت‎هاي بدن از ديد انسان‎هاي ديگر بر مردان و زنان واجب است. همچنين نماز خواندن با بدن برهنه در مردان و زنان هر دو موجب بطلان نماز است.


بنابراين، رعايت حجاب براي انسان‎ها گاهي به خاطر وجود انسان‎هاي نامحرم است و گاهي به خاطر صحت عبادت است که در بعضي موارد هر دو علّت با هم جمع مي‏شوند، مثل نماز خواندن در حضور اشخاص نامحرم و گاهي فقط به خاطر صحت عبادت است، مثل نماز خواندن در اتاق در بسته و تنها . اختلاف بعضي شرائط اين دو حالت، بهترين گواه بر مطلب است؛ مثلاً طهارت و مباح بودن لباس در نماز شرط است، اما در حفظ حجاب از نامحرم شرط نيست.
باچنین توضیحی متوجه میشویم برخی از دستورات باید بصورت تعبد محض دربرابرخداوند انجام پذیرد وحتی اگر پاسخ های ارایه شده مارا قانع نساخت موجب کاهل شدنمان نگردد زیرا قبول یا رد اعمالمان بسته به انجام عبادت باچنین شرایطی دارد .


درذیل بخشی از دلایل استفاده ازحجاب برای زنان در نماز را بیان میکنم اما قطعا این پاسخ نمیتواند رازهای الزامی شدن حجاب را دربرابر خالقی که نه مذکر است نه مونث که دربرابر او مجبور به حجاب باشیم ،گذشته ازاینکه او برباطن ما آگاهتر از هرکسی است و حجاب ما مانع آشکار شدن درونمان دربرابر این خالق نمیگردد ،باشد.
اول: انسان در حال عبادت در حضور خاص خداوند و در حال راز و نياز است. در چنين حالي مناسب است بهترين لباس را بپوشد که براي زن همان پوشش کامل است که نشانه عفت و پاکدامني او مي‏باشد و بهترين حالات او را منعکس مي‏کند و براي مرد هم علاوه بر اينکه پوشش عورت لازم است، مناسب است لباسهاي خود (رداء و عباء) و عمامه را بپوشد. سر وقت نماز خواندن، رو به قبله بودن، پوشش کافي و ... هر چند نسبت به خداوند فرقي نمي‏کند، اما نسبت به انسان و سير مراحل تکامل و تربيتش خيلي مهم است و هدف تکليف نيز همين است.
دوم: نوع عبادات، در قالب و آداب ظاهري و شرائط خاصي عرضه شده که هر کدام علاوه بر اهميت و سازندگي ظاهرشان در شخصيت انساني، باطن و اسراري هم دارند که اهل دل به ويژه اولياء الهي از اين ظواهر عبور مي‏کنند. امامان معصوم عليهم‏السلام در فرصتهاي مناسب به اندازه استعداد و توان درک مخاطبين پرده از اسرار اين شعائر و مناسک و عبادات برداشته‏اند.
 
حجاب در نماز نوعي تمرين مستمر و روزانه براي حفظ حجاب و تاكيد بر آن در درون جامعه و اجتماع است. در حقيقت همراه نماز، درس عفّت و پوشش مناسب مي دهد، تا الگوي رفتاري و كرداري زن مسلمان را معرفي كند. در عين حال پوشش كامل در پنج نوبت در شبانه روز تمرين و تلقين عملي بسيار خوب و مناسبي بر پوشش و حجاب اسلامي زن مسلمان است.


بنابر اين ميتواند حجاب ازجمله عواملي باشد كه در پاسداشت دائمي پوشش اسلامي زن و جلوگيري از آسيب پذيري او نقش مهمي ايفا كند. اگر بپذيريم اسلام همواره درصدد حفظ حجاب بانوان و مصونيت آنها است و به عفّت و پاكدامني سفارش ميكند، متوجه مي شويم پوشش كامل همسو با اين ايده است.
از طرف ديگر نماز خواندن در منظر مردم و در اماكن عمومي و مساجد و مجامع، حجاب كامل ميطلبد، به ويژه براي زنان تا از نگاه ديگران مصون بمانند، مخصوصاً كه در نماز ركوع و سجده و نشست و برخاست است، در اين صورت حجاب كامل موجب مصون ماندن زنان از نگاه ديگران و باعث حفظ آرامش روحي نمازگزار، نيز پاسداري از عفّت عمومي ميشود و چون تفاوتي بين نوع پوشش نماز گزار در موارد و شرايط متفاوت نيست، در مواردي نيز كه زن در خانه خود ودر جاي خلوت است، اين حكم در آن جا نيز تعميم داده شده و استثنا نشده است، در عين حال كه اين احتمال وجود دارد كه در هر لحظه نامحرمي داخل خانه و حتي در جاي خلوت شده و زن را در حالي كه حجاب ندارد، ببيند. در هر حال اين مسئله در احساس آرامش زن و احساس حضور در مقابل پروردگار تاثير بسيار دارد.


برای روشن شدن این بخش فرض میکنیم به زن اجازه داده میشود اگرمطمئن شدفرد نامحرمی وارد محیط نمیشودبدون حجاب نماز بخواند.اولا سوال اینجاست که آیا محیطی وجود دارد که بتوان اطمینان حاصل کردهرگز نامحرمی وارد آنجا نخواهد شد؟ دوما: فرض میکنیم وجود دارد،حال خانمی درحال سفرو درنمازخانه جاده ای بااطمینان از زنانه بودن محیط بدون حجاب نماز میخواند.مردی به هوای اینکه همسر،خواهر یا یکی از محارمش تنها درحال نمازخواندن یا استراحت است ناگهان وارد نمازخانه میشودتا بااوصحبتی کند یا اورا برای حرکتشان صدا بزندویا....زن نامحرم بااطمینان قبلی درحال نمازخواندن است.حال وظیفه جیست؟ شکستن نماز؟یا بی تفاوتی دربرابر تماشای مرد نامحرم به او؟
اگراجازه شکستن نماز راهم داشته باشد تاثیرروانی که از این اتفاق براو وارد میشود تاساعتها موجب خواهد شدتا نتواندحواسش را برای اقامه نمازشکسته اش جمع کند.مگراینکه واقعا درروابط آزاد زن ومرد بقول امروزی ها اوپن باشد دراین حالت نیزنمازخواندن برای این فرد جه سودی خواهد داشت؟
حالااگراین مرد نامحرم همسفرخود این خانم باشد جه میشود؟ آیاتاثیراین نگاه جه برمرد و جه برزن تاآخرعمر باقی نخواهد ماند؟
 
برای گرفتن پاسخ بیشتر دراین زمینه متیوانید به کتابهای رازنماز نوشته آیت الله جوادی آملی یا سرالصلوه نوشته امام خمینی ویا زن در آينه جلال و جمال نوشته آیت الله جوادي آملي، رسايل حجابيّه به قلم رسول جعفريان ویا بخش حکمت و فوائد حجاب شهيد مطهري،مراجعه فرمائید.
امیدوارم مطلالب بالا گوشه از آنچه بدنبالش بودید را برایتان روشن کرده باشد.


نظرات شما عزیزان:

علی
ساعت12:27---29 مرداد 1393
قانع کننده نبود... اصلا کجای قرآن در مورد حجاب زن هنگام نماز گفنه؟!!!به نظرم همه فتواها و روایات و احادیث نمی تونن درست باشن.چرا باید نماز خواندن زنان طوری باشد یک ساعت بار و بندیل کنند.همین امر به دلیل گرفتن وقت بسیار.بسیاری از خانم ها را از نماز خواندن باز میدارد. قدیم شاید به این دلیل گفته اند که نکند نامحرمی برسرشان بیاید اما الان که چنین چیزی برای زنی در خانه اش اتفاق نمی افتد درست نیست

وحید
ساعت11:37---24 اسفند 1392
خیلی مطالب جالبی بود

مریم
ساعت16:05---26 شهريور 1392
عجب وبلاگی داری انصافا وبلاگت خوبه من ذوست دارم آدرس وبلاگتو داشته باشم آدرستو داشته باشمست دارمبیا تو سایت من آدرستو بذار

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:









نوشته شده در تاریخ سه شنبه 26 شهريور 1392 توسط علی جعفری

برچسب ها: نماز حجاب زن محرم نامحرم ولایت 
مرجع دریافت قالبها و ابزارهای مذهبی
By Ashoora.ir & Blog Skin